در ماشین­‌های دقیقی همچون ماشین­‌های CNC، توازی و تعامد اجزاء ماشین باید استانداردهای بالایی داشته باشند. این پارامترها می­توانند توسط تجهیزات مختلفی اندازه­‌گیری شوند که یکی از دقیق‌ترین و بهترین آن‌­ها یک #شیب‌سنج دیجیتال است. به عنوان مثال در ماشین­های CNC و VMC، هم­ترازی ریل‌­ها (شکل 2)⇩ ، تعامد محورها با هم (شکل 3)⇩، تعامد محور دوران اسپیندل با صفحه کارگیر (شکل 4)⇩ و… از پارامترهای کلیدی برای عملکرد درست این دستگاه‌­ها به حساب می­‌آیند. همچنین جهت عملیات مایل زنی  در حالت‌­هایی مشابه شکل 1 می‌­توان از یک شیب­ سنج دیجیتال دو محوره استفاده کرد.

برای محاسبه میزان هم­ترازیِ ریل­‌های ماشین، شیب‌سنج را مطابق شکل ۲ روی صفحه کارگیر قرار داده و صفحه کارگیر را در طول ریل حرکت دهید و نمونه‌برداری کنید. اگر از شیب‌سنج دو محوره استفاده کنید می­‌توانید هر دو نوع انحراف رول (Roll) و پیچ (Pitch) را در یک بار نمونه گیری به دست آورید و در صورت لزوم اصلاحات لازم را انجام دهید.

حرکت در محور X یا Y جهت اندازه­‌گیری هم­ترازی ریل­ ها

برای اندازه‌گیری تعامد محورها; به عنوان مثال در ماشین VMC نشان داده شده، می‌­توانید از یک شیب‌سنج با بازه اندازه‌گیری کامل استفاده کنید. بدین منظور ابتدا شیب‌سنج را روی صفحه کارگیر قراردهید و آن را صفر (Zero) کنید، سپس آن را روی محور عمودی (z) دستگاه قرار داده و زاویه را قرائت کنید. در صورتی که زاویه­‌ی قرائت شده از 90 درجه فاصله زیادی داشته باشد، محورها نیاز به اصلاح دارند. توجه کنید که وقتی از حالت نسبی (Relative) در شیب‌سنج استفاده می‌­کنید و در ابتدا دستگاه را صفر می­‌کنید، نیازی نیست کل ماشین تراز باشد و شیب‌سنج می‌­تواند تعامد دو محور را حتی در حالتی که خودِ ماشین تراز نیست نشان دهد. (شکل۳.۱)

۱- دستگاه را روی کارگیر صفر می­کنیم
۲- مقدار عدم تعامد را از روی نمایشگر دستگاه قرائت می­کنیم

به عنوان تست کامل­‌تر می­‌توانید شیب‌سنج را روی محور عمودی دستگاه صفر (Zero) کنید و سپس روی محور کارگیر حرکت دهید و نمونه‌برداری کنید. با این کار تعامد محور عمودی (z) با تمام مسیر کارگیر دستگاه به دست خواهد آمد. (شکل ۳.۲)

۱- دستگاه را روی کارگیر صفر می‌کنیم

۲- شیب­‌سنج را دور اسپیندل می­‌چرخانیم و نمونه­‌برداری می‌­کنیم

برای اندازه‌گیری تعامد محور دوران اسپیندل با صفحه کارگیر، مطابق شکل ۴ می‌­توانید ابتدا شیب‌سنج را روی صفحه کارگیر صفر (Zero) کرده و سپس روی محور اسپیندل قرار دهید و شروع به حرکت دادن محور اسپیندل و نمونه برداری از دستگاه نمایید. با این کار می‌­توانید انحراف محور دوران اسپیندل از خط عمود به صفحه کارگیر را محاسبه کنید.

۱- دستگاه را روی کارگیر صفر می­کنیم

۲- دستگاه را روی اسپیندل قرار داده، در راستای عمودی حرکت می­دهیم و در نقاط مختلف نمونه­‌برداری می­کنیم

شیب سنجی که جهت سه کاربرد ذکر شده (هم­ترازی ریل­ها، تعامد محورها با هم و تعامد محور دوران اسپیندل با صفحه کارگیر) و سایر کاربردهای مشابه قابل استفاده باشد، باید پارامترهای زیر را داشته باشد:

• دو محور اندازه گیری (Dual Axis)
• بازه اندازه گیری کامل (°۱۸۰±) (به جز حدود اندازه­‌گیریِ هم­ترازی ریل­‌ها)
• پایداری دمایی (Thermal Stability) بالا برای امکان استفاده در شرایط کارگاهی